Odmiana czasowników to podstawowa umiejętność, którą musi opanować każdy uczący się języka obcego. W języku polskim czasowniki odmieniają się przez osoby, liczby, czasy i tryby. W tym artykule przedstawiamy podstawowe zasady odmiany czasowników.
Odmiana czasowników przez osoby
W języku polskim czasowniki odmieniają się przez osoby, czyli przez podmiot zdania. Odmiana ta obejmuje trzy osoby: pierwszą, drugą i trzecią. W przypadku czasownika „mieć” odmiana przez osoby wygląda następująco:
- Ja mam
- Ty masz
- On/ona/ono ma
- My mamy
- Wy macie
- Oni/one mają
Odmiana czasowników przez liczby
Czasowniki w języku polskim odmieniają się także przez liczby, czyli przez pojedynczą i mnogą. W przypadku czasownika „mieć” odmiana przez liczby wygląda następująco:
- Pojedyncza: Ja mam, ty masz, on/ona/ono ma
- Mnoga: My mamy, wy macie, oni/one mają
Odmiana czasowników przez czasy
W języku polskim czasowniki odmieniają się przez czasy, czyli przez czas teraźniejszy, przeszły i przyszły. Poniżej przedstawiamy odmianę czasownika „mówić” przez trzy czasy:
- Czas teraźniejszy: Ja mówię, ty mówisz, on/ona/ono mówi, my mówimy, wy mówicie, oni/one mówią
- Czas przeszły prosty: Ja mówiłem/mówiłam, ty mówiłeś/mówiłaś, on/ona/ono mówił/mówiła/mówiło, my mówiliśmy/mówiłyśmy, wy mówiliście/mówiłyście, oni/one mówili/mówiły
- Czas przyszły prosty: Ja będę mówił/mówiła, ty będziesz mówił/mówiła, on/ona/ono będzie mówił/mówiła/mówiło, my będziemy mówili/mówiły, wy będziecie mówili/mówiły, oni/one będą mówili/mówiły
Odmiana czasowników przez tryby
W języku polskim czasowniki odmieniają się przez tryby, czyli przez tryb oznajmujący, tryb rozkazujący i tryb przypuszczający. Poniżej przedstawiamy odmianę czasownika „pisać” przez trzy tryby:
- Tryb oznajmujący: Ja piszę, ty piszesz, on/ona/ono pisze, my piszemy, wy piszecie, oni/one piszą
- Tryb rozkazujący: Pisz! Piszmy! Piszcie!
- Tryb przypuszczający: Ja pisał(a)bym, ty pisał(a)byś, on/ona/ono pisałby/pisałaby/pisałoby, my pisalibyśmy/pisałybyśmy, wy pisalibyście/pisałybyście, oni/one pisaliby/pisałyby.