Jak długo trwa jeden dzień na księżycu?
Księżyc towarzyszy ludzkości od niepamiętnych czasów. Jego blask i zmieniające się fazy nie tylko inspirowały poetyckie metafory, ale także stanowiły podstawę do konstruowania kalendarzy w wielu dawnych cywilizacjach. Widząc zmiany światła na jego powierzchni, trudno nie zastanowić się: jak długo trwa jeden dzień na Księżycu? Ile zajmuje mu przejście przez pełen cykl „wschodu” i „zachodu” Słońca? Czy dzień i noc na Księżycu trwają tyle samo, co na Ziemi? Przyjrzyjmy się tym pytaniom bliżej z naukowego punktu widzenia.
Dlaczego dzień na Księżycu różni się od ziemskiego?
Aby odpowiedzieć na pytanie Jak długo trwa jeden dzień na księżycu?, musimy najpierw przypomnieć sobie, co oznacza „dzień”. Na Ziemi dzień to czas, jaki potrzebuje planeta, by wykonać jeden pełny obrót wokół własnej osi względem Słońca. To trwa około 24 godziny. Jednak sytuacja z Księżycem jest znacznie ciekawsza i bardziej skomplikowana.
Księżyc potrzebuje około 27,3 dnia (dokładnie 27 dni, 7 godzin, 43 minuty) na wykonanie jednego pełnego obrotu wokół własnej osi. Ten czas nazywamy doba gwiazdowa. Jednak ponieważ jednocześnie Księżyc okrąża Ziemię, a razem z nią poruszają się wokół Słońca, czas pomiędzy dwoma kolejnymi wschodami Słońca na tym samym miejscu Księżyca jest nieco dłuższy.
Ile trwa doba księżycowa?
To, co nazywamy dniem na Księżycu, naukowcy określają jako doba synodyczna Księżyca. To czas między dwoma kolejnymi południami Słońca w jednym punkcie powierzchni Księżyca – podobnie jak u nas przejście Słońca przez zenit każdych 24 godziny tworzy nowy dzień. Ta księżycowa doba trwa około 29,5 ziemskich dni (dokładnie 29 dni, 12 godzin, 44 minuty).
Jeśli wyobrazilibyśmy sobie, że stoimy na powierzchni Księżyca, czekając na wschód Słońca, musielibyśmy poczekać aż 29 ziemskich dób, aby słońce znów wzeszło w tym samym miejscu. Przekłada się to na około 14,75 ziemskich dni światła słonecznego (dzień) i mniej więcej tyle samo nocy, gdy Słońce chowa się za horyzontem Księżyca. Oznacza to, że doba księżycowa składa się z:
- Około 14 dni ziemskich dnia – okres, w którym Słońce świeci nad danym miejscem na Księżycu
- Około 14 dni ziemskich nocy – czas, gdy to miejsce jest pogrążone w mroku
To nie tylko ciekawostka – ten fakt odgrywa bardzo istotną rolę podczas planowania załogowych misji księżycowych, ponieważ długie księżycowe noce oznaczają brak dostępu do energii słonecznej nawet przez dwa tygodnie!
Czy dzień na Księżycu wszędzie trwa tak samo?
Większość powierzchni Księżyca doświadcza opisanego wyżej cyklu dnia i nocy. Jednak w rejonach polarnej czapy Księżyca, gdzie teren jest bardzo górzysty, pojedyncze szczyty mogą być oświetlane przez większą część czasu. Niektóre obszary w kraterach na biegunach pozostają całkowicie pogrążone w wiecznym cieniu – tam panuje noc przez cały czas.
Ile trwa rok na Księżycu?
Skoro znamy już odpowiedź na pytanie Jak długo trwa jeden dzień na księżycu?, pojawia się kolejne ciekawe zagadnienie: ile trwa rok na naszym naturalnym satelicie? Odpowiedź jest dość prosta. Księżyc, podobnie jak Ziemia, okrąża Słońce w jednym roku ziemskim, zawsze podążając za Ziemią na swojej orbicie. Jeden rok na Księżycu to dokładnie tyle samo, co rok na Ziemi – czyli około 365,25 dnia.
Dzień w kosmosie – czy taka miara ma sens?
Warto wspomnieć, że pojęcie “dnia” w kosmosie jest względne i zależy od konkretnego ciała niebieskiego. Na Merkurym dzień trwa około 59 ziemskich dób, na Wenus – prawie 117 ziemskich dni, a na Jowiszu niespełna 10 godzin. Każda planeta (i księżyc) ma własne tempo obrotu, dlatego zawsze należy podać, o jakie ciało niebieskie chodzi.
Podsumowanie
- Jeden dzień na Księżycu (doba księżycowa) trwa ok. 29,5 dnia ziemskiego.
- W dzień na Księżycu Słońce świeci nieprzerwanie przez ok. 14 dni ziemskich, po czym następuje podobnej długości noc.
- Jeden rok na Księżycu trwa tyle samo, co na Ziemi, bo Księżyc krąży wokół Słońca razem z Ziemią.
- Długość dnia i nocy jest różna w różnych miejscach Układu Słonecznego i zależy od czasu obrotu danego ciała niebieskiego.
Jak widać, odpowiedź na pytanie Jak długo trwa jeden dzień na księżycu? kryje w sobie mnóstwo fascynujących detali. Światło Słońca i długie zacienienie nadają Księżycowi niezwykły rytm – zdecydowanie inny niż ten, do którego jesteśmy przyzwyczajeni na Ziemi. To jeszcze jeden dowód na to, jak bardzo nasz naturalny satelita jest wyjątkowy wśród ciał niebieskich Układu Słonecznego.
