Ile jest krajów w Europie? Kompleksowe wyjaśnienie
„Ile jest krajów w Europie?” – to pytanie, które wydaje się proste, jednak odpowiedź na nie okazuje się zaskakująco złożona. W tym artykule wyjaśniamy, skąd biorą się różnice w liczbie państw europejskich, jakie są kryteria ich zaliczania oraz jak wyglądają oficjalne statystyki i ciekawostki związane z tematem.
Europa – czym jest i gdzie przebiegają jej granice?
Europa to jeden z siedmiu tradycyjnych kontynentów naszego globu. Jej granice nie są jednak wyłącznie wyznaczane naturalnie, lecz także przez umowne ustalenia historyczne i geopolityczne. Zazwyczaj przyjmuje się, że wschodnia granica Europy przebiega wzdłuż Uralu, Morza Kaspijskiego, Kaukazu i Morza Czarnego. Taką definicję stosuje się na przykład w wielu podręcznikach geograficznych oraz przez różne organizacje międzynarodowe.
Ile jest krajów w Europie według najczęściej przyjmowanej definicji?
W Europie – przy założeniu tradycyjnych granic oraz podliczeniu krajów leżących częściowo na innym kontynencie – znajduje się 50 państw. Ta liczba obejmuje zarówno kraje w pełni położone w Europie, jak i tzw. państwa międzykontynentalne, których część terytorium leży także w Azji:
- Rosja
- Turcja
- Kazachstan
- Gruzja
- Azerbejdżan
Do tej grupy zaliczany jest również Cypr – wyspa geograficznie położona u wybrzeży Azji, ale kulturowo, historycznie i politycznie związana z Europą (jest członkiem Unii Europejskiej).
Co istotne, liczba ta nie obejmuje terytoriów spornych i krajów częściowo uznawanych przez społeczność międzynarodową. Do tych regionów zalicza się m. in. Kosowo, Abchazję, Górski Karabach, Cypr Północny, Osetię Południową oraz Naddniestrze.
Różne definicje, różne liczby
Liczba krajów w Europie nie jest jednoznaczna. Różne organizacje stosują różne kryteria uznawania państw, dlatego w oficjalnych dokumentach i publikacjach pojawiają się rozbieżności:
- 50 – najczęściej powtarzana liczba, stosowana między innymi przez Stowarzyszenie Europejskich Komitetów Olimpijskich
- 47 – taką liczbę przyjmuje Rada Europy (Council of Europe), skupiająca państwa uznane jako europejskie w kontekście politycznym
- 44 – tyle państw ma swoje stolice w geograficznych granicach Europy, według statystyk ONZ
Różnice wynikają głównie z kwestii uznania niepodległości poszczególnych regionów oraz tego, czy do Europy zalicza się państwa leżące tylko częściowo na jej obszarze.
Najmniejsze i największe kraje Europy
Temat „Ile jest krajów w Europie?” to nie tylko statystyka, ale także ciekawostki geograficzne. Największym państwem europejskim pod względem powierzchni jest Rosja, jednak tylko część jej terytorium leży w Europie. Drugim pod względem wielkości jest Ukraina. Najmniejsze zaś to Watykan, o powierzchni zaledwie 0,44 km², będący siedzibą papieża i centrum Kościoła katolickiego.
Państwa i terytoria częściowo uznawane
Współczesna Europa to również szereg regionów z nieokreślonym lub spornym statusem państwowym. Najbardziej znane przykłady to:
- Kosowo – uznawane przez ponad 100 państw, lecz nie przez wszystkich członków ONZ
- Abchazja i Osetia Południowa – terytoria mogące liczyć na uznanie kilku krajów
- Cypr Północny – uznawany jedynie przez Turcję
- Naddniestrze i Górski Karabach – regiony częściowo samodzielne, jednak bez szerokiego uznania
Kwestie uznania zależą od polityki międzynarodowej, dlatego liczba państw w Europie może ulegać wahaniom w zależności od przyjętych kryteriów.
Podsumowanie
Ile jest krajów w Europie? Odpowiedź zależy od przyjętej definicji. Najczęściej podaje się liczbę 50, uwzględniając państwa leżące w całości lub częściowo w Europie i Cypr. Rada Europy wyróżnia 47 państw, natomiast ONZ podaje 44 kraje z europejską stolicą. Temat jest więc złożony i pokazuje, że granice na mapach nie zawsze są jednoznaczne. Europa pozostaje kontynentem o szczególnie bogatej i zróżnicowanej historii politycznej i geograficznej, a liczba jej krajów jest przykładem tego, jak nauka, polityka i tradycja przenikają się w codziennym życiu.