Zanzibar to afrykańska wyspa leżąca u wybrzeży Czarnego Kontynentu, na Oceanie Indyjskim. Należy do Tanzanii. Nazwa tego kraju pochodzi zresztą częściowo od nazwy wyspy: „Tan” pochodzi od jeziora Tanganika, natomiast „Zania” właśnie od Zanzibaru. Przez krótki okres w latach 1963-1964 Tanganika i Zanzibar funkcjonowały jako osobne państwa, aż do pokojowego złączenia.
Wyspa Zanzibar położona jest dokładnie naprzeciwko stolicy kraju, Dar es Salaam, ok. 20 kilometrów od miasta, po drugiej stronie Kanału Zanzibarskiego. Jest zamieszkana przez około milion osób, z czego niemal 100% jest wyznania muzułmańskiego. Ciekawostką jest fakt, że na wyspie urodził się słynny muzyk Freddie Mercury.
Zanzibar to też nazwa archipelagu o tej samej nazwie, w skład którego wchodzi jeszcze jedna duża wyspa Pemba oraz wiele małych. Ponadto na wyspie Zanzibar w archipelagu Zanzibar znajduje się też miasto Zanzibar, który jest stolicą autonomicznego regionu o nazwie… Zanzibar.