Dlaczego grzyby wykazują zdolność komunikacji elektrycznej w sieci grzybni?
Grzyby od wieków fascynują naukowców swoim niezwykłym sposobem życia i rolą w ekosystemach. W ostatnich latach coraz większe zainteresowanie wzbudza ich zdolność do komunikacji, a szczególnie fakt, że grzyby potrafią przesyłać sygnały elektryczne w sieci grzybni. W niniejszym artykule odpowiemy na pytanie: Dlaczego grzyby wykazują zdolność komunikacji elektrycznej w sieci grzybni? Zapraszamy do lektury!
Czym jest sieć grzybni?
Grzybnia to rozległa siatka cienkich, nitkowatych struktur zwanych strzępkami (z łac. hyphae), które rosną pod powierzchnią ziemi lub w martwej materii organicznej. Strzępki łączą się i rozrastają, tworząc ogromną sieć przypominającą internet – nie bez powodu nazywaną czasem „Wood Wide Web” (leśnym internetem). Dzięki tej sieci grzyby łączą się nie tylko ze sobą, ale również z korzeniami roślin, z którymi żyją w symbiozie.
Jak wygląda komunikacja w sieci grzybni?
Dotychczas uważano, że grzyby przekazują sobie głównie substancje odżywcze czy wodę poprzez grzybnię. Najnowsze odkrycia (m.in. badania prof. Andrew Adamsa i prof. Andrew Adamatzky’ego) sugerują jednak, że grzyby potrafią także przesyłać impulsy elektryczne przez swoje struktury. Te impulsy przypominają pod pewnymi względami sygnały nerwowe u zwierząt, choć mają inną budowę i szybkość.
Na czym polega komunikacja elektryczna?
Komunikacja taka polega na przesyłaniu krótkich impulsów elektrycznych, które powstają wskutek zmian stężenia jonów, głównie potasu i wapnia, w wodzie wypełniającej wnętrze strzępek. Pomiarów takich dokonywano na różnych gatunkach grzybów, między innymi na boczniaku ostrygowatym oraz rozmaitych grzybach leśnych.
Dlaczego grzyby wykazują zdolność komunikacji elektrycznej w sieci grzybni?
Zdolność ta wydaje się kluczowa z kilku powodów, które omawiamy poniżej:
- Koordynacja wzrostu – Grzybnia rośnie jednocześnie w wielu kierunkach. Komunikacja elektryczna pomaga różnym fragmentom sieci „informować się” wzajemnie o warunkach w otoczeniu, takich jak obecność pokarmu czy przeszkód, co usprawnia efektywny rozrost.
- Szybka reakcja na zmiany – Impulsy elektryczne umożliwiają grzybom szybką reakcję na nagłe zmiany, np. uszkodzenie grzybni w jednym miejscu może skutkować wzmożeniem wzrostu w innym.
- Wspomaganie symbiozy – Niektóre badania sugerują, że impulsy mogą sygnalizować roślinom partnerom pojawienie się zagrożenia (np. suszy czy ataku patogenów) bądź obecność substancji odżywczych w danym obszarze.
- Podstawowy system komunikacji – Choć grzyby nie mają ani układu nerwowego, ani mózgu, ich sieć grzybni z komunikacją elektryczną spełnia nieco podobną funkcję – przekazuje informacje na temat środowiska, umożliwia adaptację i złożone reakcje.
Co odkryły najnowsze badania?
Naukowcy z University of West England i innych ośrodków potwierdzili, że impulsy elektryczne przesyłane w grzybni mają określone wzorce przypominające „słowa” lub krótkie komunikaty. Możliwe, że w ten sposób różne części grzybni „wymieniają się” informacjami niezbędnymi do przetrwania oraz efektywnej współpracy z roślinami.
Wciąż nie wiemy wszystkiego – naukowcy prowadzą intensywne badania nad tym złożonym systemem komunikacji, jego zakresem oraz znaczeniem dla całych ekosystemów.
Znaczenie dla przyrody i człowieka
Zrozumienie, dlaczego grzyby wykazują zdolność komunikacji elektrycznej w sieci grzybni, może mieć dalekosiężne skutki. Lepsza znajomość komunikacji w grzybni pozwoliłaby tworzyć bardziej efektywne strategie rolnicze, chronić lasy przed chorobami oraz odkrywać nowe sposoby inspirowania się naturą w naukach o komputerach i sieciach.
Podsumowanie
Grzyby to stworzenia niezwykle zaawansowane, których świat nadal pozostaje dla nas tajemnicą. Ich umiejętność elektrycznej komunikacji w grzybni stanowi fascynujący przykład złożoności natury i pokazuje, że nawet organizmy pozbawione mózgu mogą używać własnych „języków”. Naukowe odkrywanie, dlaczego grzyby wykazują zdolność komunikacji elektrycznej w sieci grzybni, może zrewolucjonizować nasze spojrzenie na ekologię i technologię.
