Dlaczego chleb szybciej pleśnieje w lodówce?
Chleb to jeden z podstawowych produktów spożywczych w większości polskich domów. Wiele osób, chcąc zapobiec jego wysychaniu czy zepsuciu, przechowuje go w lodówce. Jednak może się okazać, że chleb umieszczony w chłodnym miejscu szybciej pokrywa się niechcianą, zieloną lub białą pleśnią. Dlaczego tak się dzieje? Odpowiedź na to pytanie wcale nie jest oczywista, a temat budzi spore zainteresowanie zarówno wśród konsumentów, jak i naukowców badających żywność. W tym artykule wyjaśniamy, dlaczego chleb szybciej pleśnieje w lodówce oraz jak najlepiej go przechowywać.
Czym właściwie jest pleśń i skąd bierze się na chlebie?
Pleśń to grupa mikroskopijnych grzybów, które rozmnażają się za pomocą zarodników. W sprzyjających warunkach szybko rozwijają się na powierzchni różnych produktów spożywczych, w tym także chleba. Jej obecność nie tylko psuje smak i wygląd pieczywa, ale może być też groźna dla zdrowia – część szczepów pleśni wytwarza mykotoksyny, niebezpieczne dla człowieka.
Grzyby pleśniowe preferują środowiska wilgotne i umiarkowanie chłodne. W naturalnych warunkach potrafią uaktywnić się już po kilku dniach od upieczenia chleba.
Dlaczego chleb szybciej pleśnieje w lodówce? – wyjaśnienie naukowe
Chociaż intuicyjnie wydaje się, że niska temperatura powinna „zatrzymać” pleśnienie, badania pokazują, że chleb szybciej pleśnieje w lodówce niż poza nią. Odpowiedzialne są za to przede wszystkim dwa czynniki:
- Wilgotność powietrza wewnątrz lodówki
Lodówka to miejsce o podwyższonej wilgotności, szczególnie jeśli często otwieramy jej drzwi lub wkładamy do niej ciepłe produkty. Pieczywo bardzo łatwo chłonie wilgoć z otoczenia. Wilgotne środowisko to idealne warunki do wzrostu grzybów pleśniowych. - Zakres temperatur sprzyjający pleśni
Większość domowych lodówek utrzymuje temperaturę pomiędzy 3°C a 8°C. Tymczasem wielu szczepom pleśni taka temperatura nie przeszkadza, a wręcz idealnie odpowiada im do spokojnego rozwoju. Z drugiej strony, tak niska temperatura spowalnia proces starzenia się chleba (czyli czerstwienia), ale niestety nie wpływa hamująco na rozwój pleśni.
Proces czerstwienia a pleśnienie
Warto zaznaczyć, że przechowywanie chleba w lodówce rzeczywiście spowalnia jego czerstwienie, czyli utwardzanie i utratę świeżości. To jednak zupełnie inny proces niż pleśnienie. Pieczywo staje się mniej miękkie, lecz nie zabezpieczamy go w ten sposób przed rozwojem zarodników pleśni.
Zaskakujące fakty: co mówią naukowcy?
- Badania prowadzone w USA i Wielkiej Brytanii potwierdzają, że chleb trzymany w lodówce pleśnieje szybciej niż ten przechowywany w temperaturze pokojowej.
- Pojemniki do przechowywania: Pieczywo umieszczone w szczelnych plastikowych torebkach lub pojemnikach, zwłaszcza w lodówce, szybciej nasiąka wilgocią, co wzmaga pleśnienie.
- Zamrażanie jako alternatywa: Zamrażanie chleba hamuje rozwój zarówno pleśni, jak i procesów czerstwienia. Po rozmrożeniu chleb smakuje niemal jak świeży.
Jak najlepiej przechowywać chleb, by nie spleśniał?
- Trzymaj chleb w temperaturze pokojowej, w suchym i przewiewnym miejscu, np. w chlebaku lub papierowej torbie.
- Nie przechowuj chleba w plastikowych woreczkach, jeśli nie zamierzasz zamrozić go na dłuższy czas.
- Dziel pieczywo na mniejsze porcje i zamrażaj, gdy wiesz, że nie zjesz wszystkiego w ciągu 2–3 dni.
- Unikaj przeciążania lodówki ciepłymi produktami (para wodna skrapla się na powierzchni chłodniejszego chleba).
Podsumowanie
Odpowiadając na pytanie: Dlaczego chleb szybciej pleśnieje w lodówce? – główną przyczyną jest podwyższona wilgotność i sprzyjający pleśni zakres temperatur w lodówce. Chociaż chłód spowalnia proces czerstwienia, nie chroni przed szybkim wzrostem pleśni. Najlepiej przechowywać chleb w suchym, przewiewnym miejscu w temperaturze pokojowej, a większe ilości porcjować i zamrażać. Pozwoli to dłużej cieszyć się świeżym pieczywem i wyeliminować ryzyko niebezpiecznego dla zdrowia rozwoju pleśni.
