Czym jest biały szum?
Biały szum to specyficzny rodzaj dźwięku, który powstaje poprzez połączenie wielu dźwięków o różnych częstotliwościach. Wyobraź sobie, że bierzesz wszystkie możliwe tony, które człowiek jest w stanie usłyszeć, i łączysz je razem – otrzymasz właśnie biały szum. Nazwa „biały” pochodzi od analogii do białego światła: tak jak białe światło składa się z wszystkich kolorów widma, tak biały szum jest połączeniem wszystkich słyszalnych przez człowieka częstotliwości dźwięku. Często porównuje się go do sytuacji, w której jednocześnie gra 20 000 różnych tonów.
Jak powstaje biały szum?
Od strony naukowej, biały szum to sygnał akustyczny o jednakowym natężeniu na każdej częstotliwości w zakresie słyszalnym przez człowieka, czyli zwykle od 20 Hz do 20 000 Hz. Dzięki temu każda część tego dźwięku jest tak samo głośna, niezależnie od tego, czy słyszymy bardzo niski, czy bardzo wysoki ton. Biały szum wydaje się być więc „jednolitym szumem” – nie wyróżnia się w nim konkretny dźwięk, nie słychać melodii czy rytmu. W praktyce biały szum przypomina odgłos wiatru, szum morza, deszczu czy pracującej suszarki.
Biały szum a maskowanie dźwięków
Biały szum jest często wykorzystywany do maskowania niechcianych dźwięków z otoczenia. Dzieje się tak dlatego, że równomiernie zajmuje cały zakres dźwięków słyszalnych dla człowieka, „przykrywając” inne odgłosy. Na przykład wentylator, klimatyzator czy generator białego szumu mogą skutecznie zagłuszyć hałasy dobiegające zza ściany w hotelu lub domu.
Dlaczego tak się dzieje? Wyobraź sobie rozmowę w tłumie. Gdy w pobliżu mówi kilka osób, możesz skupić się na jednym głosie. Jednak gdy jednocześnie rozmawia setki ludzi, każdy z innym natężeniem i w innym tempie, trudno wyłowić konkretną wypowiedź – powstaje „szum”, który uniemożliwia skupienie na pojedynczym głosie. Na tej samej zasadzie działa biały szum – nasz mózg, bombardowany równą ilością informacji dźwiękowej na wszystkich częstotliwościach, nie jest w stanie wyodrębnić pojedynczych, rozpraszających odgłosów.
Zastosowanie białego szumu
Biały szum znalazł wiele praktycznych zastosowań. Oto najważniejsze z nich:
- Maskowanie hałasu: W biurach typu open space oraz w domach wokół ruchliwych ulic stosuje się urządzenia emitujące biały szum, aby ułatwić koncentrację, ograniczać rozproszenia i zapewnić większą prywatność rozmów.
- Sen i relaksacja: Słuchanie białego szumu może pomóc w zasypianiu, szczególnie osobom wrażliwym na hałasy. Dźwięk ten jest często używany przez rodziców do usypiania niemowląt – przykładowo, dźwięk suszarki, odkurzacza czy szumiących aplikacji skutecznie koi dzieci.
- Badania naukowe i kliniczne: Biały szum stosowany jest także w testach słuchu oraz w terapii szumów usznych (tzw. tinnitus retraining therapy), pomagając osobom z tego typu dolegliwościami przyzwyczaić się do szumów w uszach.
Rodzaje szumów – czy tylko biały istnieje?
Warto wiedzieć, że biały szum to nie jedyny rodzaj akustycznego „szumu”. W nauce wyróżnia się także:
- Różowy szum: Energia maleje wraz ze wzrostem częstotliwości, dlatego brzmi on niżej i jest bardziej „przyjemny” dla ucha. Przykład: szum deszczu, liści czy fal.
- Brązowy szum (tzw. Brown noise): Jeszcze więcej energii w niższych częstotliwościach, przypomina grzmot burzy lub wodospad.
Wybór rodzaju szumu zależy od indywidualnych preferencji oraz zastosowania – nie każdy reaguje jednakowo na dany typ dźwięków.
Podsumowanie – czym jest biały szum?
Biały szum to ciągły, jednostajny dźwięk stanowiący sumę wszystkich słyszalnych częstotliwości, o jednakowym natężeniu. Jego nazwa pochodzi od białego światła, które jest kombinacją wszystkich barw widma widzialnego. Biały szum jest wykorzystywany do maskowania innych odgłosów, poprawy jakości snu, relaksu oraz w terapii dźwiękiem. Dzięki swoim właściwościom stanowi skuteczne narzędzie dla osób zmagających się z hałasem, problemami ze snem czy szumami usznymi. Znajomość tego pojęcia może pomóc w świadomym korzystaniu z dźwięków otoczenia dla poprawy komfortu życia na co dzień.
