Czy mrówki jedzą mszyce? O relacji między mrówkami a mszycami
Zastanawiasz się, czy mrówki jedzą mszyce? To pytanie zadaje sobie wielu miłośników przyrody, ogrodników i osób zainteresowanych światem owadów. Wbrew pozorom, odpowiedź nie jest oczywista! Zobaczmy, jak naprawdę wygląda relacja między mrówkami a mszycami, jakie zachowania wykazują te owady i czy mrówki rzeczywiście zjadają mszyce.
Czym są mszyce i jak żyją?
Mszyce (Aphidoidea) to drobne owady roślinożerne, często spotykane na roślinach ogrodowych, polnych i domowych. Żywią się sokiem wysysanym z roślin, co może osłabiać rośliny, a w dużych ilościach prowadzić nawet do ich śmierci. Charakterystycznym elementem ich stylu życia jest szybkie rozmnażanie się i tworzenie licznych kolonii.
Mrówki – niezwykli opiekunowie mszyc
Mrówki, a szczególnie niektóre popularne gatunki (na przykład mrówka faraona czy mrówka ogrodowa), znane są z niezwykłej relacji z mszycami. Obserwacje naukowe pokazują, że wiele gatunków mrówek opiekuje się mszycami na podobieństwo pasterza dbającego o swoje stado. Dlaczego to robią?
Co łączy mrówki i mszyce?
- Wzajemna korzyść: Mszyce wydzielają spadź, czyli słodką, lepką wydzielinę, którą mrówki zbierają i zjadają. Dla mrówek to cenny i łatwo dostępny pokarm.
- Ochrona: Mrówki w zamian za spadź chronią mszyce przed drapieżnikami (takimi jak biedronki) i pasożytami. Często przenoszą je także na inne, zdrowsze części rośliny, by zapewnić im lepszy dostęp do pokarmu.
Co to jest mutualizm?
Opisana wyżej relacja jest przykładem mutualizmu – czyli współpracy dwóch różnych gatunków, gdzie obie strony odnoszą korzyści. Mrówki mają dostęp do wartościowej spadzi, a mszyce zyskują ochronę i transport.
Czy mrówki jedzą mszyce? Odpowiedź nauki
Choć relacja między mrówkami a mszycami jest przeważnie oparta na ochronie i współpracy, rzecz nie jest całkowicie czarno-biała. Naukowcy wykazali, że mrówki generalnie nie zjadają mszyc w normalnych warunkach. Ich głównym celem jest pozyskanie spadzi, nie zaś zjadanie samych owadów.
Jednak zdarzają się wyjątki. Gdy populacja mszyc gwałtownie wzrasta, a dostępność innych źródeł pożywienia dla mrówek się zmniejsza, mogą one sporadycznie zjadać mszyce, zwłaszcza te słabsze, chore lub martwe. Badania wykazały, że niektóre gatunki mrówek, w szczególności w trudnych warunkach środowiskowych, mogą przełączać się na bardziej drapieżny styl życia.
Ostatecznie jednak odpowiedź na pytanie czy mrówki jedzą mszyce brzmi: w naturalnych okolicznościach bardzo rzadko, najczęściej raczej się nimi opiekują.
Mrówki mogą też kontrolować populację mszyc
Chociaż mrówki zwykle nie zjadają mszyc, to przez swoją opiekuńczą postawę pośrednio wpływają na liczebność mszyc na roślinach. Dla ogrodników jest to ważna informacja: obecność mrówek często sprzyja rozmnażaniu mszyc!
Podsumowanie
- Mrówki nie jedzą mszyc w codziennym życiu, wolą ich spadź.
- Opiekują się mszycami, chroniąc je przed wrogami.
- W wyjątkowych sytuacjach, np. przy braku pożywienia, mogą zjeść mszyce – głównie chore lub martwe.
- Na ogół relacja mrówek i mszyc to mutualizm, a nie drapieżnictwo.
Bibliografia i ciekawe źródła
- Badania na temat relacji mrówek i mszyc: National Geographic – Aphids
- Przegląd naukowy: Wikipedia – Aphid
- Informacje z portalu ogrodniczego: Mr Gardener – Mrówki i mszyce
Czy mrówki jedzą mszyce? – jak widać, to zagadnienie bardziej złożone, niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka. Zdecydowana większość mrówek woli spadź, a mszyce traktuje jak „hodowlane zwierzęta”. Ta fascynująca współpraca pokazuje, jak niezwykły i złożony jest świat owadów!
